Źle stosowane zioła zamiast pomagać, mogą szkodzić. Tylko prawidłowo użyte mogą przynieść wiele korzyści.
Fitoterapia, czyli leczenie przy pomocy roślin jest równoznaczna z polskim terminem ziołolecznictwo, jest praktycznym wykorzystaniem wiedzy o roślinach leczniczych, jest sposobem leczenia środkami ziołowymi, które mogą zastąpić wiele syntetycznych leków chemicznych.
Do tej pory zbadano dogłębnie jedynie 5% wszystkich roślin na Ziemi, nad wieloma roślinami wciąż trwają prace badawcze, jednak już dotychczasowe praktyczne wyniki tych badań są bardzo interesujące i użyteczne. Fenomenalnym wręcz zjawiskiem jest fakt, iż niewielkie dawki wyciągów roślinnych mają niejednokrotnie silniejsze lub skuteczniejsze działanie niż leki syntezy chemicznej.
Ponadto w przypadku leków roślinnych znacznie rzadziej występują szkodliwe działania uboczne. Leki te w skuteczny sposób zmniejszają szkodliwe, a wzmagają pożądane działanie syntetycznych leków chemicznych. I co ciekawe: leki ziołowe mogą pobudzać odporność własną organizmów.
Obecnie zioła mają szerokie zastosowanie zarówno w lecznictwie, jak i w kosmetyce. Stosowane są równocześnie do zabiegów zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Stosowane są w leczeniu m.in. chorób skóry, chorób układu pokarmowego, moczowego, nerwowego, oddechowego.
Swą skuteczność zawdzięczają zawartości wielu cennych związków, z których najważniejsze to:
- azuleny (wykazują właściwości przeciwzapalne, stosowane np. do kompresów na gorące się rany)
- garbniki (mają działanie ściągające, bakteriobójcze, przeciwzapalne)
- saponiny (zwiększają przepuszczalność błon komórkowych i ułatwiają wprowadzenie innych związków do skóry)
- pektyny (działają łagodząco i przeciwzapalnie)
- zawiązki flawonowe (mają właściwości regenerujące)
- związki śluzowe (działają przeciwzapalnie i natłuszczająco)
Rośliny ziołowe dostarczają wiele soli mineralnych niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu ( są to makro- i mikroelementy). Do makroelementów zalicza się m.in. wapń, fosfor, miedź, sód, potas, chlor i siarkę. Do mikroelementów- żelazo, miedź, mangan, cynk, kobalt, jod, selen, krzem, chrom, fluor, cyna, wanad, molibden.
Warunki w jakich rosną rośliny mają duży wpływ na ich właściwości lecznicze. Olbrzymie znaczenie ma rodzaj gleby, sposób jej nawożenia, właściwy termin zbioru i prawidłowe ich przechowywanie. Nie można zbierać ziół rosnących przy drodze lub w miejscach zanieczyszczonych, gdyż gromadzoną one metale ciężkie i inne szkodliwe pierwiastki.
Do najczęściej stosowanych form ziół należą:
- nalewki (są nietrwałą postacią leków, należy je spożywać w dniu przyrządzenia)
- odwary ( podobnie jak nalewki powinny być spożyte w tym samym dniu)
- maceraty (wodne wyciągi na zimno)
- nalewki (są alkoholowymi wyciągami z suszonych surowców)
- syropy (wyciągi z suszonych lub świeżych ziół gotowanych w roztworze cukru aż do zgęstnienia)
- soki (wyciskane przy pomocy np. sokowirówki, mogą być spożywane same, a także z miodem, cukrem, dżemem, dodawane do galaretek, kisieli, itd.)
- olejki
Poniżej przedstawiamy listę kilku wybranych ziół wraz z ich zastosowaniem:
Brzoza brodawkowata
Zarówno dojrzałe liście brzozy, jak i jej pączki, choć w mniejszym stopniu, działają moczopędnie, napotnie i odkażająco, nie podrażniają schorzałych nerek i pęcherza. Zawierają cały szereg czynnych substancji, a między innymi flawonoidy, najbardziej aktywne w tym zakresie, garbniki, sole mineralne, związki żywiczne, olejek lotny, a także kwas askorbinowy (witamina C).
Napar liści brzozy pomaga wydalać wraz z moczem trujące i szkodliwe dla organizmu substancje, a zwłaszcza jony sodu i chloru. Korzystnie: działa przy gośćcu, dnie, puchlinie wodnej oraz kamicy nerkowej i pęcherzowej. Jako lek moczopędny i napotny.
Jemioła pospolita
Składniki surowca jemioły działają rozszerzająco na naczynia wieńcowe i kapilarne mózgu, obniżają ciśnienie krwi, usprawniają jej obieg i wzmacniają mięsień sercowy. Pobudzają też gruczoły o wydzielaniu wewnętrznym do działania, wzmagają przemianę materii i wzmacniają ogólnie cały organizm.
Ziele stosuje się w postaci naparu lub też jako składową część mieszanek ziołowych i gotowych preparatów przy wysokim ciśnieniu krwi, w chorobach zwapnienia żył, zwłaszcza miażdżycy, m6zgu, nerwicowych bólach serca i dla jego wzmocnienia. Stosowanie surowca i jego przetworów wskazane też jest przy nadciśnieniu krwi, przy bólach i zawrotach głowy oraz różnych zaburzeniach na tle nadciśnienia i miażdżycy, jak zaparcia, wzdęcia itp.
Lawęda lekarska
Głównym składnikiem kwiatów lawendy jest złożony olejek eteryczny (4,5%) o właściwościach uspokajających i wybitnie bakteriobójczych, zwłaszcza bakterie ropotwórcze. Surowiec ten działa także moczopędnie, rozkurczowo, pobudza czynności żołądka i uaktywnia gruczoły wydzielania wewnętrznego.
Zawiera także garbniki (12%), antocyjany i inne związki. Kwiat lawendy ma duże zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym i kosmetycznym do produkcji olejku lawendowego, wyciągu lawendy na spirytusie, ich różnych przetworów pochodnych, wód kolońskich, perfum i innych środków kosmetycznych.
Jarząb pospolity (jarzębina)
Owoce jarzębiny są stosowane w postaci naparu jako lek moczopędny, przy kamicy nerkowej i pęcherzowej oraz przy zaburzeniach przewodu pokarmowego, przy schorzeniach wątroby i nieżycie żołądka. Wysuszone kwiaty mają podobne właściwości jak owoce, a działają szczególnie moczopędnie, rozwalniająco i jako napar mają zastosowanie przy zaparciach, nieżytach dróg trawiennych, a także przy nieżytach dróg moczowych.
Melisa lekarska
Melisa należy do czołowych ziół leczniczych, przyprawowych i herbacianych i nosi przydomek panaceum ziołowego o działaniu wielokierunkowym. Do najważniejszych składników tego surowca należą: najaktywniejszy olejek lotny o złożonym składzie (zawierający między innymi cytral, cytronelal i inne substancje czynne) oraz garbniki, kwasy organiczne, gorycze i inne związki.
Dzięki tym właściwościom, a zwłaszcza obecności olejku lotnego, melisa ma w ziołolecznictwie szczególne zastosowanie jako środek wzmacniający, uspokajający nasz system nerwowy i obniżający próg wrażliwości ośrodkowego układu nerwowego, przy bezsenności, neurastenii i wyczerpaniu nerwowym.
Rumianek pospolity
Najważniejszym składnikiem surowca rumianku jest złożony olejek lotny (do 1%). Koszyczki tego ziela zawierają liczne związki flawonoidowe, kumarynę, gorycze, cholinę, śluz, kwasy organiczne (walerianowy, salicylowy) oraz żywicę i wiele innych substancji.
Rumianek działa przeciwzapalnie (chamazulen olejku lotnego i cholina), wiatropędnie, przeciwskurczowo i antyseptycznie (związki flawonoidowe i pochodna kumaryna). Surowiec działa także w niektórych przypadkach przeciwalergicznie. Napar rumianku podaje się wewnętrznie w nieżytach żołądka i jelit, w wrzodziejącym ich zapaleniu, przy wzdęciach i kolce jelitowej, w różnych stanach zapalnych wątroby i pęcherzyka żółciowego, jak również w przewlekłym zapaleniu nerek i pęcherza.
Należy także zauważyć, że w szpitalach, zwłaszcza na oddziałach urologicznych, osobom chorym na różne schorzenia dróg moczowych oraz po różnych zabiegach i operacjach zaleca się picie w dość dużych ilościach naparu kwiatu rumianku pospolitego.
Stosując umiejętnie zioła możemy wyleczyć się z wielu dolegliwości i zapobiec niepotrzebnym wizytom u lekarza. W przypadku jednak chorób ciężkich zioła powinny być stosowane zawsze za wiedzą i pod kontrolą lekarza.
Na skuteczność działania leków ziołowych, poza stanem organizmu i odpowiednim doborem ziół, może mieć wpływ odpowiedni dobór tych ziół, które mogą wzajemnie wzmagać lub osłabiać swoje działanie, leczyć lub szkodzić.
Joanna Bąk
Wasze Komentarze
Jeszcze nie skomentowano powyższego artykułu.Wszystkie komentarze są własnością ich autorów. Autor ponosi pełną odpowiedzialność za treść wpisu. Jeżeli wynikną z tego konsekwencje prawne, planetakobiet.com.pl może przekazać wszelkie informacje stronom zainteresowanym na temat danego użytkownika oraz pomóc w jego zlokalizowaniu.