Rodzinne spotkania a kłótnie Polaków

Rodzinne spotkania – stres zamiast relaksu

Polacy są dość kłótliwym narodem. Bardzo mocno potrafimy bronić swojego zdania i źle znosimy krytykę, nawet tę konstruktywną. Nie inaczej jest w przypadku rodzinnych spotkań. W każdej rodzinie członkowie mają różne, często skrajne poglądy i gdy dochodzi do spotkania może ono zakończyć się konfliktem.

– Każdy z nas ma w swoim otoczeniu czy też w rodzinie osobę, która jest, kolokwialnie mówiąc, bardzo zacietrzewiona w jakimś temacie i z takim człowiekiem trudno się rozmawia. Dzieje się tak dlatego, że niektórzy ludzie z takich tematów jak religia, polityka, ekologia, ruchy społeczne różnego rodzaju, tworzą fundament własnego poczucia wartości. Każdy z nas chce czuć się ważny, chcemy, aby nasze życie było istotne. Niektórzy tę istotność budują w sobie, inni w poczuciu przynależności. Jeśli w naszej rodzinie znajdą się osoby, które istotność znalazły właśnie w jakimś ruchu społecznym, ideologii, to często rozmowa z takim człowiekiem może być, mówiąc ostro, bezcelowa. Dla takiej osoby już sama próba pokazania, że świat można widzieć inaczej, brzmi jak atak. Jakby ktoś próbował jej zabrać kontrolę nad życiem, podważyć godność – bo przecież nie zgadza się z jej wersją rzeczywistości. Rozmowy w takiej sytuacji wchodzą bardzo szybko na wysoki poziom emocji, czyli de facto rozpoczyna się kłótnia, której chcieliśmy przecież uniknąć – mówi Tomasz Kalko, psycholog i strateg biznesu, szkoleniowiec, autor książki „Sztuka mądrego sporu”.

Ekspert w tej sytuacji radzi, aby po prostu nie zaczynać rozmowy na wrażliwe tematy. Jest to trudne i ekstremalne wyjście, jednak może okazać się jedynym skutecznym sposobem.

Czy kłótni da się uniknąć?

Strategia unikania drażliwego tematu nie jest oczywiście jedyną, która pomoże nam w przetrwaniu rodzinnych spotkań bez niepotrzebnych „dram”. Jeżeli po drugiej stronie jest osoba o odmiennych poglądach, która jednak potrafi słuchać, to wówczas jak najbardziej warto rozmawiać, nawet na trudne tematy.

– Każdy z nas musi stworzyć w sobie przestrzeń do zrozumienia drugiego człowieka. To jest bazowa zasada. Wszyscy mamy prawo być różni i mamy prawo do swoich poglądów. W mądrych rozmowach najpierw wysłuchaj i staraj się zrozumieć, na czym tak naprawdę zależy rozmówcy, a dopiero później pokaż swoją perspektywę. Tutaj niezbędna jest swego rodzaju dojrzałość. Już samo stworzenie przestrzeni, oraz pokazanie drugiej stronie, że jej słuchamy, bez oceniania, może sprawić, że nawet emocjonalni ludzie docenią ten fakt i uda nam się przeprowadzić dialog na poziomie, bez kłótni. Parafrazowanie czyichś słów, aby lepiej go zrozumieć, jest świetnym narzędziem. Kluczem jest nauczyć się słuchać. W mądrej rozmowie nie chodzi o przekonanie kogoś do swoich racji, a o poszerzanie perspektywy. Jest to bardzo trudne, bo wielu z nas włącza w sobie od razu mechanizm obrony przez atak. A tu trzeba zachować spokój – tłumaczy Tomasz Kalko.

Sama chęć zrozumienia i wysłuchania, jest bardzo istotna. Osoby, które to potrafią, są dobrymi rozmówcami, ludzie lubią dzielić się z nimi swoimi poglądami, bo wiedzą, że nie czeka ich od razu krytyka, czy narzucanie innego zdania. Warto nauczyć się po prostu realnej komunikacji. Dobrym sposobem jest także zaznaczenie na początku rodzinnego spotkania, że nie rozmawiamy na tematy, które wiemy, że zakończą się niemiłą atmosferą, bo generują silne emocje. Czy będzie to polityka, która dla chyba każdej rodziny jest dzielącym tematem, czy zupełnie inna kwestia, dobrze jest to ustalić i trzymać się tej zasady.

Gdy do kłótni już doszło…

Wszystkie powyższe sposoby mogą być trudne do wprowadzenia od razu. Jest to proces, którego warto się uczyć. Gdy jednak do kłótni już dojdzie i nie jest to konstruktywny spór, a właśnie prawdziwy konflikt na wysokich emocjach, warto wówczas powiedzieć „stop”.

– Jeżeli widzimy, że konflikt się zaczął, należy sobie przypomnieć i głośno powiedzieć, że na takie tematy nie rozmawiamy, że to do niczego nie prowadzi. Kolejną dobrą strategią w przypadku narastającej kłótni jest zaproponowanie wszystkim zmiany. Wyjście na spacer jest bardzo dobrym pomysłem, pozwala ochłonąć. Czasami wystarczy nawet wyjście do innego pomieszczenia, pomoc w kuchni itp. Wszystko, co pozwoli odejść od drażliwego tematu danej osobie i zająć ją czymś innym, będzie skuteczne, gdy samo stwierdzenie, że „o tym nie rozmawiamy”, to zbyt mało. Pamiętajmy, że dyskusja z kimś w dużych emocjach nic nie wniesie, nie ma po prostu sensu, dlatego zaproponujmy fizyczną zmianę otoczenia – dodaje Tomasz Kalko.

W życiu nie unikniemy konfliktów i najważniejsze to nauczyć się rozmawiać, a do tego niezbędne jest wysłuchanie i zrozumienie. Zrozumienie nie oznacza przyjęcia czyichś poglądów, ale jest potrzebne, aby móc z drugą stroną spokojnie dyskutować i dzielić się wiedzą. Podczas rodzinnych spotkań o wiele łatwiej o kłótnie, gdyż przy rodzinie nie trzymamy się pewnych norm społecznych, które obowiązując np. w pracy. W grę wchodzą emocje, których nie boimy się okazać bliskim, stąd częściej dochodzi do konfliktów.

Są sytuacje, w których, mimo naszych najlepszych chęci, rozmowa po prostu nie ma sensu. Gdy nie działa ani unikanie tematów, ani próby porozumienia, warto wybrać spokój i zrezygnować z dyskusji. Nie dla poddania się, ale po to, by nie stracić relacji w ogniu niepotrzebnej walki. To, co działa w biznesie, często doskonale sprawdza się również w życiu prywatnym i odwrotnie.

Narzędzia komunikacyjne, które pozwalają prowadzić trudne negocjacje z klientem, mogą pomóc także przy rodzinnym stole, gdy emocje biorą górę. Umiejętność spokojnej rozmowy, stawiania granic czy zadawania trafnych pytań nie jest zarezerwowana wyłącznie dla sal konferencyjnych.

Tomasz Kalko w swojej książce pokazuje konkretne przykłady takich sytuacji – nie ogólniki, ale prawdziwe rozmowy, z których można czerpać gotowe zdania i sprawdzone rozwiązania. To praktyczne narzędzia, które pomagają rozładować napięcia, zadbać o relację i nie stracić przy tym siebie. Autor łączy doświadczenie ze świata biznesu z codziennością relacji międzyludzkich, co pozwala skorzystać z zawartych porad praktycznie każdemu z nas.

www.tomaszkalko.pl/sztuka-madrego-sporu/

Tomasz Kalko – Psycholog i strateg biznesu (ALK), manager, wykładowca akademicki (MBA), trener. Posiada 25-letnie doświadczenie w zarządzaniu zespołami, przeszkolił ponad 30 tys. osób. Współtwórca sukcesu firmy Blachy Pruszyński. Budował sieci dystrybucyjne o wartości ponad 2 mld zł obrotu rocznego. Praktyk, przedsiębiorca, właściciel marki szkoleniowej, mówca motywacyjny, autor publikacji prasowych. Twórca autorskich programów szkoleniowych z zakresu przywództwa, komunikacji i sprzedaży. Autor książek, m.in. najnowszej „Sztuka mądrego sporu”. Członek Stowarzyszenia Profesjonalnych Mówców i Mentorów.